Цукровий діабет та хронічна серцева недостатність: сучасний стан проблеми

Автор(и)

  • T. M. Bentsa Національна медична академія післядипломної освіти імені П.Л. Шупика, Ukraine

DOI:

https://doi.org/10.37987/1997-9894.2018.2(218).195620

Ключові слова:

цукровий діабет, хронічна серцева недостатність, антидіабетичні препарати, лікування

Анотація

Епідеміологічні та клінічні дані показали, що поширеність хронічної серцевої недостатності (ХСН) у хворих на цукровий діабет (ЦД) дуже висока, і прогноз для пацієнтів з ХСН гірший за наявності діабету, ніж при його відсутності. На даний час ЦД та ХСН набувають статусу епідемії XXI століття.

У статті наведено дані про механізми та особливості розвитку ХСН у хворих на ЦД. Між ЦД та ХСН існує патогенетичний взаємозв’язок. Інсуліноре­зис­тентність та компенсаторна гіперінсулінемія відіграють ключову роль у патогенезі ЦД 2-го типу. Порушення ремоделювання міокарда при ЦД 2-го типу зумовлене комбінацією факторів, пов’язаних з діабетичною кардіоміопатією, зниженням метаболічної активності кардіоміоцитів, недостатнім транспортом глюкози в клітини, ендотеліальною дисфункцією, діабетичною макро- та мікроангіопатією, фіброзом міокарда, що призводять до розвитку ХСН.

Представлено та проаналізовано можливості лікування антидіабе­ тичними препаратами хворих на ЦД 2-го типу та ХСН. Cпектр доступних антидіабетичних препаратів достатньо широкий, у межах від класичних (інсулін, бігуаніди, препарати сульфонілсечовини) до нових засобів (глітазони, інгібітори ДПП-4, інгібітори ниркового натрій-глюкозного котранспортера 2-го типу). Серцево-судинні ефекти цих препаратів різноманітні, їх знання важливе в щоденній практиці для безпечного використання даних препаратів щодо ХСН. Під час лікування важливо безперервно контролювати динаміку ознак серцевої декомпенсації.

Біографія автора

T. M. Bentsa, Національна медична академія післядипломної освіти імені П.Л. Шупика

Т.М. БЕНЦА

Посилання

Рекомендации ESC по диагностике и лечению острой и хронической сердечной недостаточности 2016 // Российский кардиологический журнал. – 2017. – No1 (141). – С. 7–81.

Azimova K. Cardiovascular safety profile of currently available diabetic drugs / K. Azimova, Z. San Juan, D. Mukherjee // The Ochsner Journal. – 2014. – Vol. 14. – Р. 616–632.

Basal insulin and cardiovascular and other outcomes in dysglycemia. ORIGIN Trial Investigators / H.C. Gerstein, J. Bosch [et al.] // N. Engl. J. Med. – 2012. – Vol. 367. – Р. 319–328.

Camafort M. What’s new in heart failure in the patient with type 2 diabetes? / M. Camafort // Endocrinol Nutr. – 2015. – Vol. 62 (7). – P. 350–355.

Campbell P. The bi-directional impact of two chronic illnesses: heart failure and diabetes – a review of the epidemiology and outcomes / P. Campbell, S. Krim, H. Ventura // Cardiac Failure Review. – 2015. – Vol. 1 (1). – Р. 8–10.

Cardiac outcomes after screening for asymptomatic coronary artery disease in pati­ents with type 2 diabetes: the DIAD study a randomized controlled trial / L. Young, F. Wackers, D. Chyun [et al.] // JAMA. – 2009. – Vol. 301. – Р. 1547–1555.

Cardiovascular autonomic neuropathy in diabetes: clinical impact, assessment, diagnosis and management / V. Spalione, D. Ziegler, R. Freeman [et al.] // Diabetes Metabolism Research and Reviews. – 2011. – Vol. 27 (7). – Р. 639–653.

Cardiovascular effects of dipeptidyl peptidase-4 inhibitors in diabetic patients: a meta-analysis / G. Savarese, P. Perrone-Filardi, C. D’amore [et al.] // Int. J. Cardiol. – 2015. – Vol. 181. – Р. 239–244.

Comparative safety and effectiveness of metformin in patients with diabetes mellitus and heart failure: systematic review of observational studies involving 34,000 patients / D. T, Eurich, D. L. Weir, S. R. Majumdar [et al.] // A. Circ. Heart Fail. – 2013. – Vol. 6. – Р. 395–402.

Comparison of patients with heart failure and preserved left ventricular ejection fraction among those with versus without diabetes mellitus / D. Aguilar, A. Deswal, K. Ramasubbu [et al.] // Am. J. Cardiol. – 2010. – Vol. 105. – Р. 373–377.

Development of congestive heart failure in type 2 diabetic patients with microalbuminuria or proteinuria: observations from the Diabhycar (type 2 DIABetes Hypertension Cardiovascular Events and Ramipril) study / L. Vaur, P. Gueret, M. Lievre [et al.] // Diabetes care. – 2003. – Vol. 26. – P. 855–860.

Diabetes, left ventricular systolic dysfunction and chronic heart failure / M. R. MacDonald, M. C. Petrie, N. M. Hawkins [et al.] // Eur. Heart J. – 2008. – Vol. 29 (10). – P. 1224–1240.

Drug-induced mitochondrial dysfunction and cardiotoxicity / Z. V. Varga, P. Ferdinandy, L. Iliaudet [et al.] // Am. J. Physiol. Heart Circ. Physiol. – 2015. – Vol. 309. – H1453–H1467.

Ford E.S. Trends in mortality from all causes and cardiovascular disease among hypertensive and nonhypertensive adults in the United States / E.S. Ford // Circulation. – 2011. – Vol. 123. – P. 1737–1744.

Heart failure events with rosiglitazone in type 2 diabetes: data from the RECORD clinical trial / M. Komajda, J.J. McMurray, H. Beck-Nielsen [et al.] // Eur. Heart J. – 2010. – Vol. 31. – Р. 824–831.

Heart failure outcomes with empagliflozin in patients with type 2 diabetes at high cardiovascular risk: results of the EMPA-REG OUTCOME® trial / D. Fitchett, B. Zinman, Ch. Wanner [et al.] // Eur. Heart J. – 2016. – DOI: 10.1093/eurheartj/ehv728.

IDF Diabetes Atlas, 7th edition, 2015. http://www.idf.org/diabetesatlas/6e/Update 2015. Kannel W. B. Role of diabetes in congestive heart failure: The Framingham study / W.B. Kannel, M. Hjortland, W.P. Castelli // Am. J. Cardiol. – 1974. – Vol. 34. – Р. 29–34.

Laubner K. Cardiovascular effects of antidiabetic therapies / K. Laubner, J. Seufert // Dtsch. Med. Wochenschr. – 2017. – Vol. 142 (10). – P. 737–745.

Lehrke M. Diabetes mellitus and heart failure / M. Lehrke, N. Marx // Am. J. Med. – 2017. – Vol. 130 (6S). – S40–S50.

Pryor R. Repurposing metformin: an old drug with new tricks in its binding pockets / R. Pryor, F. Cabreiro // Biochem. J. – 2015. – Vol. 471. – Р. 307–322.

Rationale, design, and baseline characteristics in evaluation of lixisenatide in acute coronary syndrome, a long-term cardiovascular end point trial of lixisenatide versus placebo / R. Bentley-Lewis, D. Aguilar, M.C. Riddle [et al.] // Am. Heart J. – 2015. – Vol. 169. – Р. 631–638.

Regional, age and sex differences in baseline characteristics of patients enrolled in the Trial Evaluating Cardiovascular Outcomes with Sitagliptin (TECOS) / M.A. Bethel, J.B. Green, J. Milton [et al.] // Diabetes Obes. Metab. – 2015. – Vol. 17 (4). – P. 395–402.

Risk of hospitalization for heart failure in patients with type 2 diabetes newly treated with DPP-4 inhibitors or other oral glucose-lowering medications: a retrospective registry study on 127,555 patients from the Nationwide OsMed Health-DB Database / G. P. Fadini1, A. Avogaro, L. D. Esposti [et al.] // Eur. Heart J. – 2015. – Vol. 36. – Р. 2454–2462.

Roger V.L. Epidemiology of Heart Failure / V.L. Roger // Circ. Res. – 2013. – Vol. 113 (6). – P. 646–659.

Standards of medical care in diabetes – 2012. American Diabetes Association // Diabetes Care. – 2012. – Vol. 35. – S11–S63.

Tao Z. Epidemiological perspectives of diabetes / Z. Tao, A. Shi, J. Zhao // Cell. Biochem. Biophys. – 2015. – Vol. 25 (2). – P. 41–43.

The risk of heart failure associated with the use of noninsulin blood glucose-lowering drugs: systematic review and meta-analysis of published observational studies / C. Varas-Lorenzo, A.V. Margulis, M. Pladevall [et al.] // BMC. Cardiovascular Disorders. – 2014. – Vol. 14. – Р. 129.

Xu J. Cardiovascular safety of non-insulin pharmacotherapy for type 2 diabetes / J. Xu, R. Rajaratnam // Cardiovasc. Diabetol. – 2017. – Vol. 16 (1). – P. 18.

Zannad F. Heart failure burden and therapy / F. Zannad, N. Agrinier. F. Alla // EP Europace. – 2009. – Vol. 11 (Suppl. 5). – P. V1–V9.

##submission.downloads##

Опубліковано

2018-03-14

Як цитувати

Bentsa, T. M. (2018). Цукровий діабет та хронічна серцева недостатність: сучасний стан проблеми. Ліки України, (2(218), 6–9. https://doi.org/10.37987/1997-9894.2018.2(218).195620

Номер

Розділ

ЛЕКЦІЇ, ОГЛЯДИ